Barbecue (BBQ) bắt nguồn từ thuật ngữ "barbacoa" của người Taino, ban đầu dùng để chỉ giàn gỗ hun khói thực phẩm. Qua thời gian, phương pháp này phát triển thành kỹ thuật nướng thịt phổ biến ở Mỹ, nơi giao thoa giữa ẩm thực của người bản địa, châu Âu và châu Phi, tạo nên phong cách BBQ đặc trưng.
Ngày nay, barbecue có nhiều biến thể trên khắp thế giới như yakitori ở Nhật Bản, Pachamanca ở Peru hay Inihaw ở Philippines. Không đơn thuần là món ăn, barbecue còn phản ánh lịch sử, văn hóa và tinh thần gắn kết cộng đồng. Chuyên gia ẩm thực của tạp chí Condé Nast Traveller giới thiệu một số kiểu thịt nướng trên thế giới.
BBQ Hàn Quốc
Thịt nướng Hàn Quốc không chỉ là món ăn mà còn là văn hóa gắn kết cộng đồng, được phục vụ ở quán bình dân và các nhà hàng cao cấp. Nguyên liệu nướng gồm các loại thịt như ba chỉ, vai heo, sườn bò và bò ướp thái mỏng. Món ăn kèm có rau diếp, tỏi, hành tây, nấm, ớt, sốt ssamjang và nhiều loại banchan như kimchi, salad hành lá, giá trộn, canh đậu nành, mì lạnh. Khách thường tự nướng thịt tại bàn, một số nhà hàng có nhân viên hỗ trợ. Người Hàn thường dùng bia lạnh và rượu soju trong các bữa tiệc nướng.
Ba chỉ heo nướng kiểu Hàn vói nhiều món ăn kèm. Ảnh: Maangchi
Yakiniku, Nhật Bản
Yakiniku trong tiếng Nhật có nghĩa là thịt nướng. Yakiniku có nguồn gốc từ ẩm thực Hàn Quốc, phát triển mạnh sau Thế chiến 2 khi những nhà hàng thịt nướng đầu tiên được mở ở Nhật bởi người Hàn. Theo thời gian, yakiniku trở thành văn hóa ẩm thực của Nhật Bản. Thực khách dùng yakiniku sẽ tự nướng tại bàn bằng bếp than nhỏ, thịt được thái lát mỏng.
Loại thịt dùng phổ biến trong yakiniku là thịt bò, với những phần ngon như sườn không xương, thăn lưng, cơ hoành và lưỡi bò. Một số nhà hàng còn phục vụ ba chỉ lợn, thịt gà hoặc hải sản như tôm, sò điệp, mực, đi kèm rau củ như ớt chuông, nấm shiitake, hành tây.
Sốt chấm đi kèm là tare pha từ đậu nành, rượu gạo mirin, tỏi hoặc sốt miso, ponzu (sốt cam quýt). Khi ăn thịt nướng, người Nhật thường uống bia lạnh Asahi, Sapporo hoặc Kirin, rượu sake hoặc trà lúa mạch. Yakiniku thường phục vụ ở nhà hàng, quán nướng chuyên biệt, từ bình dân đến cao cấp, với bàn ăn kèm bếp nướng.
Yakitori, Nhật Bản
Kiểu nướng yakitori phổ biến ở Nhật, là gà xiên nướng, sử dụng các bộ phận như đùi, mề, tim hay gan. Một số biến tấu có thêm rau củ gồm nấm shiitake, ớt shishito. Ở thành phố Muroran, xiên nướng yakitori sử dụng thịt heo vị mù tạt. Khi thưởng thức yakitori, thực khách thường ăn kèm cơm hoặc rau sống như bắp cải, dưa muối để cân bằng hương vị. Khác yakiniku, xiên nướng yakitori được đầu bếp chế biến sẵn, thực khách chỉ cần gọi món và thưởng thức. Đầu bếp sẽ tùy chỉnh gia vị theo yêu cầu thực khách. Xiên nướng thường có hai kiểu nêm nếm chính là shio (muối) hoặc tare. Yakitori phổ biến ở các quán nhậu hoặc xe đẩy đường phố, mang không khí thoải mái, bình dân.
Zarb, Jordan
Zarb là món ăn truyền thống của người Bedouin ở Jordan, bộ tộc du mục Arab sinh sống hàng thế kỷ trên sa mạc khu vực Trung Đông.
Zarb được chế biến bằng cách đào một hố cát, đặt than hồng, giá sắt hoặc đá nóng, sau đó xếp thịt cừu, dê hoặc gà đã tẩm ướp nước cốt chanh, tỏi, muối, tiêu và bọc trong lá cọ. Lò nướng được phủ kín bằng chăn và cát, giúp thịt chín trong 2-3 giờ, giữ được độ mềm ngọt. Zarb thường có thêm khoai tây, hành tây, cà rốt nướng chung hố cát. Đồ ăn kèm có các loại bánh mì, salad cà chua dưa chuột và đồ uống truyền thống như trà đen Bedouin với bạc hà hoặc cà phê Arab.
Món ăn được xem là biểu tượng hiếu khách của người Bedouin, thưởng thức theo kiểu quây quần. Du khách có thể trải nghiệm zarb tại các khu trại giữa sa mạc Jordan hoặc các hàng quán tại thủ đô Amman.
Zarb phục vụ trong khu trại ở sa mạc Jorrdan. Ảnh: Hotelmix
Inihaw, Philippines
Inihaw là thuật ngữ chung cho các món nướng Philippines, từ lechon - heo sữa quay trên lửa than, đến những xiên thịt tẩm sốt ngọt, sánh, nướng trên vỉ sắt tại các quán ăn đường phố. Đến Manila, du khách dễ dàng bắt gặp khung cảnh người địa phương, dân lao động ghé những quán nướng đường phố, cầm trên tay xiên thịt vàng óng, chấm cùng sawsawan - loại nước chấm giấm đặc trưng giúp cân bằng vị ngọt cháy cạnh của thịt.
Trên vỉ nướng, ngoài thịt gà và heo, một số nơi còn phục vụ bangus - cá sữa địa phương nhồi gia vị. Dân địa phương thường ăn inihaw với cơm trắng và uống bia San Miguel Light.
Pachamanca, Peru
Pachamanca là món nướng có lịch sử hàng nghìn năm của người Andes ở Peru, ngày nay vẫn được duy trì như một nghi lễ ẩm thực quan trọng. Pachamanca được chế biến trong lò đất sử dụng đá nóng, các loại thịt sử dụng gồm heo, cừu, gà, thịt lạc đà không bướu (alpaca) và chuột lang (cuy). Rau củ kèm theo có khoai tây, khoai lang, đậu, bánh ngô humitas. Ở vùng ven biển, món ăn này có thêm chuối nướng, vùng rừng nhiệt đới sử dụng củ sắn (yuca).
Pachamanca còn là sự kiện cộng đồng, nơi gia đình, bạn bè, hàng xóm cùng thưởng thức, với những bữa tiệc có âm nhạc và khiêu vũ trong các dịp đặc biệt. Theo truyền thống, trước khi lấy thức ăn ra khỏi lò nướng, người dân tổ chức một nghi thức tạ ơn Pachamama - Mẹ Trái Đất trong tín ngưỡng của người Andes. Họ dâng lễ vật gồm thức ăn, các loại lá cây thảo mộc chicha, huacatay, với mong muốn có mùa màng bội thu và cuộc sống sung túc.
Nước chấm món pachamanca đa dạng, gồm đậu phộng, phô mai, sốt hành tây đỏ ngâm giấm. Đồ uống phổ biến gồm bia ngô ủ, nước ngô tím với quế, đinh hương, rượu vang, bia và rum địa phương.
Bích Phương (Theo CNTraveller)